Abstract:
Cilj ove doktorske disertacije je sagledavanje kvaliteta uzoraka meda sakupljenih u regionu Republike Srbije, sa područja Zapadnog Balkana i iz nekih susednih zemalja tokom tri uzastopne godine (2016–2018) praćenjem fizičko hemijskih pokazatelja kvaliteta, kao i nekih terapeutskih svojstava meda (antioksidativna, antibakterijska i antiproliferativna aktivnost). Na osnovu antioksidativne antibakterijske aktivnosti uzoraka meda, sakupljenih okom druge godine, određeni su novi parametri, indeks relativnog antioksidantnog kapaciteta (relative antioxidant capacity index – RACI) i indeks relativne antibakterijske aktivnosti (relative antibacterial index – RAI), koji su poslužili za određivanje novodefinisanog svojstva – Moći meda, namenjenog za predviđanje zdravstvenog potencijala meda na osnovu lako odredivih parametara kvaliteta meda. Činjenica da do danas ne postoje literaturni zapisi o ekstrakciji 5-hidroksimetilfurfurala (HMF) iz meda primenom jonskih tečnosti stvorila je prostor da se ispita uticaj biodegradibilnih holinskih jonskih tečnosti na formiranje dvofaznih vodenih sistema i primena ovih sistema za ekstrakciju HMF iz meda. Ispitan je uticaj anjona sintetisanih jonskih tečnosti na građenje dvofaznih sistema, kod kojih je sredstvo za isoljavanje korišćena neorganska so. Potom, ispitana je ekstrakcija HMF u ovim sistemima, a primenom računarskih simulacija objašnjeni su mehanizmi ekstrakcije HMF primenom jonskih tečnosti.